پاراشوت
پاراشوت
پاراشوت آسانسور (Elevator Safety Brake or Overspeed Governor) یک سیستم ایمنی حیاتی در آسانسور است که در مواقع اضطراری برای جلوگیری از سقوط کابین عمل میکند. پاراشوت بهطور خاص برای متوقف کردن کابین آسانسور در صورتی که سرعت حرکت آن از حد مجاز تجاوز کند، طراحی شده است. این سیستم از طریق مکانیزمهایی نظیر ترمزهای مکانیکی یا هیدرولیکی، کابین را متوقف میکند و از بروز حوادث جلوگیری مینماید.
ترمز ایمنی که در بازار به نام پاراشوت شناخته می شود، یک سیستم ایمنی حیاتی است که در مواقع اضطراری یا زمانی که سرعت کابین بیش از حد مجاز افزایش مییابد، وارد عمل میشود و از سقوط یا حرکت غیرمجاز کابین جلوگیری میکند. این سیستمها میتوانند مکانیکی، هیدرولیکی، الکترومکانیکی یا مغناطیسی باشند و بسته به نوع سیستم آسانسور، هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. استفاده از پاراشوت در آسانسور بهویژه در ساختمانهای بلند و با ظرفیت بالا ضروری است و برای تضمین ایمنی مسافران باید بهطور منظم نگهداری و تست شوند. پاراشوت آخرین سیستم ایمنی برای جلوگیری از سقوط کابین است و نقش حیاتی در ایمنی آسانسور دارد.
تعریف پاراشوت آسانسور
پاراشوت آسانسور یک سیستم ایمنی است که در شرایط اضطراری یا زمانی که سرعت کابین بیش از حد معمول افزایش مییابد، فعال میشود. این سیستم بهطور خودکار باعث متوقف شدن کابین میشود تا از سقوط یا حرکت غیرقابل کنترل آن جلوگیری کند. در صورت وقوع هرگونه نقص در موتور، سیستم کششی یا انتقال حرکت، پاراشوت وارد عمل میشود و سرعت کابین را به حالت ایمن برمیگرداند.
وظایف پاراشوت آسانسور
1. جلوگیری از سقوط کابین: مهمترین وظیفه پاراشوت، جلوگیری از سقوط کابین بهدلیل سرعت زیاد یا مشکلات فنی است.
2. متوقف کردن کابین در صورت افزایش سرعت: اگر کابین بهطور غیرعادی سریع حرکت کند، سیستم پاراشوت وارد عمل میشود و سرعت کابین را کاهش میدهد.
3. ایجاد ایمنی در شرایط اضطراری: در صورت خرابی قطعات سیستم آسانسور مانند کابلها یا گاورنر، پاراشوت بهعنوان یک سیستم پشتیبانی وارد عمل میشود.
4. فعالسازی در مواقع نقص عملکرد سیستم: این سیستم معمولاً بهصورت خودکار فعال میشود و از بروز حوادث جلوگیری میکند.
انواع پاراشوت آسانسور
1. پاراشوت مکانیکی: پاراشوتهای مکانیکی یکی از سادهترین و رایجترین انواع پاراشوتها هستند که در آسانسورهای قدیمی و سیستمهای سادهتر استفاده میشوند. این نوع سیستم بهطور معمول از ترمزهای مکانیکی برای متوقف کردن کابین استفاده میکند.
عملکرد پاراشوت مکانیکی
این سیستم دارای یک مکانیزم ساده است که در صورت افزایش سرعت کابین، با استفاده از گیرهها و لنتهای ترمز، کابین را بهطور ناگهانی متوقف میکند.
مزایا پاراشوت مکانیکی
- هزینه نصب و نگهداری پایین.
- ساختار ساده و کارآمد.
معایب پاراشوت مکانیکی
- استفاده از قطعات مکانیکی ممکن است در طول زمان منجر به فرسایش و کاهش کارایی شود و نیاز به نگهداری و تعمیرات منظم.
2. پاراشوت هیدرولیکی: در این سیستم از سیالات هیدرولیکی برای ایجاد فشار و توقف کابین استفاده میشود. این نوع پاراشوت معمولاً در آسانسورهای با ظرفیت بالا یا سیستمهای پیچیدهتر بهکار میرود.
عملکرد پاراشوت هیدرولیکی
هنگامی که سرعت کابین افزایش مییابد، سیستم هیدرولیکی فشار لازم را به لنتهای ترمز وارد میکند و از حرکت کابین جلوگیری میکند.
مزایای پاراشوت هیدرولیکی
- عملکرد دقیق و بدون نویز.
- عمر طولانیتر نسبت به سیستمهای مکانیکی.
- به دلیل وجود سیستم هیدرولیک، در برابر تغییرات سرعت حساستر است.
معایب پاراشوت هیدرولیکی
- پیچیدگی بیشتر نسبت به سیستمهای مکانیکی.
- نیاز به نگهداری ویژه برای جلوگیری از نشت سیالات هیدرولیکی.
3. پاراشوت الکترومکانیکی: پاراشوت الکترومکانیکی ترکیبی از اجزای مکانیکی و الکترونیکی است. این سیستمها بیشتر در آسانسورهای مدرن و پیشرفته مورد استفاده قرار میگیرند.
عملکرد پاراشوت الکترومکانیکی
این سیستم از سنسورها و کنترلهای الکترونیکی برای تشخیص سرعت غیرمجاز استفاده میکند. سپس سیستم الکترومکانیکی برای توقف کابین اقدام میکند.
مزایا پاراشوت الکترومکانیکی
- دقت بالا در تشخیص سرعت غیرمجاز.
- قابلیت تنظیم و تطبیق عملکرد با سایر سیستمهای ایمنی.
- کاهش خرابیها بهدلیل استفاده از فناوریهای پیشرفته.
معایب پاراشوت الکترومکانیکی
- هزینه نصب و نگهداری بالا.
- نیاز به قطعات الکترونیکی که ممکن است در شرایط خاص دچار مشکل شوند.
4. پاراشوت مغناطیسی (الکترومغناطیسی): در این سیستم، از مغناطیس برای اعمال نیروی ترمز بهجای لنتهای مکانیکی یا فشار هیدرولیکی استفاده میشود.
عملکرد پاراشوت مغناطیسی
این سیستم از خاصیت مغناطیسی برای اعمال نیروی ایستایی به کابین در صورت افزایش سرعت استفاده میکند.
مزایا پاراشوت مغناطیسی
- سیستم بدون تماس و کمصدا.
- نیاز به نگهداری کمتر.
- عملکرد بدون لغزش.
معایب پاراشوت مغناطیسی
- هزینه بالا.
- حساسیت به دما و رطوبت.
اجزای سیستم پاراشوت آسانسور
- لنتهای ترمز: این لنتها معمولاً از مواد مقاوم در برابر سایش ساخته میشوند و در صورت فعالشدن سیستم، باعث توقف کابین میشوند.
- سیستم فعالسازی: بسته به نوع پاراشوت، سیستم فعالسازی میتواند مکانیکی، هیدرولیکی، الکترونیکی یا مغناطیسی باشد.
- کابل یا گیرههای نگهدارنده: این اجزا برای اتصال سیستم پاراشوت به کابین یا وزنه تعادل استفاده میشوند.
- دستگاه سنجش سرعت: این دستگاهها برای پایش سرعت حرکت کابین و تشخیص سرعت غیرمجاز استفاده میشوند.
مزایای استفاده از پاراشوت در آسانسور
- افزایش ایمنی: مهمترین مزیت پاراشوت، جلوگیری از سقوط یا حرکت غیرمجاز کابین در مواقع اضطراری است.
- کاهش خطرات ناشی از سرعت زیاد: پاراشوتها باعث میشوند که کابین هیچگاه سرعتی بالاتر از حد مجاز نداشته باشد و در صورت بروز خطا، بهطور خودکار متوقف شود.
- عملکرد اتوماتیک: سیستم پاراشوت بهطور خودکار وارد عمل میشود و نیاز به دخالت دستی ندارد.
- پایداری سیستم آسانسور: پاراشوت به حفظ پایداری سیستم کمک میکند و بهویژه در آسانسورهای با ظرفیت بالا و برای ساختمانهای بلند استفاده میشود.
نگهداری و تعمیرات پاراشوت آسانسور
- بازدید دورهای: برای اطمینان از عملکرد صحیح، سیستم پاراشوت باید بهطور منظم بازدید و تست شود.
- تست عملکرد: آزمایش کارکرد پاراشوت در شرایط اضطراری برای تضمین عملکرد صحیح.
- تمیزکاری و روغنکاری: قطعات مکانیکی باید بهطور دورهای تمیز و روغنکاری شوند تا از سایش و خرابی زودهنگام جلوگیری شود.
- تعویض قطعات فرسوده: در صورت فرسودگی لنتهای ترمز یا هر قطعه دیگر، باید بلافاصله تعویض شوند.
مشکلات رایج پاراشوت آسانسور
1. خرابی لنتهای ترمز: ممکن است بهدلیل سایش یا فرسودگی، لنتهای ترمز عملکرد مناسبی نداشته باشند.
2. مشکلات هیدرولیکی یا مکانیکی: خرابی قطعات هیدرولیک یا مکانیکی میتواند باعث عدم عملکرد صحیح پاراشوت شود.
3. حساسیت بیش از حد سیستم: در بعضی موارد، سیستم پاراشوت ممکن است بهطور نادرست فعال شود، که نیاز به تنظیم دقیق دارد.
4. نقص در سنسورها یا سیستمهای الکترونیکی: در سیستمهای الکترومکانیکی یا مغناطیسی، خرابی در سنسورها میتواند باعث بروز مشکلات در فعالسازی پاراشوت شود.